Morela to jedno z najchętniej uprawianych amatorsko drzewek owocowych. Jej uprawa nie jest trudna, drzewka są bardzo odporne, a plon owoców obfity. Rośliny te wybierane są tak chętnie nie tylko ze względu na pyszne owoce, ale również na dużą dekoracyjność drzewka, które w okresie wiosennym tonie w przepięknych różowo-łososiowych kwiatach. Dowiedz się, jak pielęgnować morelę i jaką odmianę wybrać do ogrodu.
Obecnie dostępne odmiany moreli doskonale radzą sobie w naszych warunkach atmosferycznych i odpowiednio przygotowane do zimy rzadko przemarzają. Co ciekawe, większość odmian uprawnych jest samopylna, może więc być sadzona samodzielnie. Gatunek ten może stanowić uzupełnienie niewielkiego przydomowego sadu w wiejskim ogrodzie, ale ze względu na swój bardzo ładny pokrój, piękne liście i zjawiskowe kwiaty, świetnie sprawdzi się także w ogrodzie miejskim w charakterze drzewka ozdobnego.
Morela - drzewo o dużej dekoracyjności do ogrodu
Morela pospolita (Prunus armeniaca) to roślina z rodziny różowatych Rosaceae wywodząca się z Azji. Naturalnie występuje ona w Chinach, Korei oraz Kirgistanie. W naturze osiąga do 8 metrów wysokości, jednak w uprawie najczęściej drzewka są niższe - mają za to naturalnie ładny pokrój.
Liście moreli
Są one ciemnozielone, mają jajowaty kształt i są podwójnie piłkowane.
Liście moreli
Kwiaty moreli
Kwiaty rozwijają się przed liśćmi, mają 5 płatków i najczęściej są bladoróżowe, choć u odmian ozdobnych ich kolor bywa bardziej intensywny.
Owoce moreli
Owocem jest lekko spłaszczony kulisty pestkowiec o pomarańczowej skórce z lekkim rumieńcem oraz żółtym lub pomarańczowym miąższu.
Owoce moreli
Odmiany moreli zwyczajnej
Odmiany polecane do uprawy amatorskiej w ogrodzie to:
- Early Orange - o wyjątkowo smacznych owocach o wadze do 40 g;
- Harcot - o dużych owocach osiągających wagę nawet do 60 g, nie jest ona polecana do małych ogrodów. Trzeba tez pamiętać o tym, że ta odmiana - niestety - nie jest samopylna, dlatego konieczne będzie posadzenie kilku drzewek;
- Somo - bardzo obficie plonująca odmiana, owocuje pod koniec sierpnia;
- Wczesna z Morden - bardzo odporna na niskie temperatury - jej kwiaty prawie nigdy nie przemarzają. Owoce tej rośliny mają jajowaty kształt i bardzo intensywny smak.
Morela w ogrodzie
Morela w ogrodzie - uprawa i pielęgnacja
Uprawa i pielęgnacja tej rośliny nie jest trudna. Jeśli zapewnimy drzewku dobre warunki wzrostu, to będzie ładnie rosnąć, obficie owocować i nie będzie chorować. Choć niektóre wyselekcjonowane odmiany nadają się do uprawy w naszym klimacie i dobrze znoszą zimy, to jednak trzeba mieć na uwadze to, że są one wrażliwe na zimno w okresie kwitnienia, dlatego trzeba im zapewnić odpowiednie stanowisko. Przyjrzyjmy się wymaganiom uprawowym moreli.
1. Stanowisko dla moreli
Roślina ta będzie się najlepiej czuła na stanowisku słonecznym i ciepłym. Powinno ono być zaciszne i osłonięte od wiatru. Jest to szczególnie ważne w okresie wiosennym, ponieważ pąki i kwiaty są dosyć wrażliwe na niskie temperatury. Tego drzewa nie sadźmy w miejscu zacienionym, ponieważ gatunek ten potrzebuje dużo słońca przez cały dzień. W cieniu będą słabo kwitnąć i owocować, a także będą bardziej narażone na choroby i szkodniki.
2. Podłoże dla tytułowego drzewka
Do prawidłowego wzrostu roślina ta potrzebuje żyznej, przepuszczalnej, bogatej w magnez ziemi o obojętnym odczynie, dlatego przed sadzeniem drzewek warto wymieszać ziemię z nawozem magnezowym. Pamiętajmy, aby nigdy nie sadzić tej rośliny na ciężkich gliniastych oraz bardzo mokrych glebach. Powinna ona rosnąć na dobrze zdrenowanym terenie w podłożu o umiarkowanej wilgotności, ponieważ źle znosi zastoje wody.
3. Morela - sadzenie
Sadzimy ją wiosną. Dołek do sadzenia powinien być co najmniej dwa razy większy niż bryła korzeniowa, aby nie uszkodzić korzeni drzewka podczas sadzenia. Jeśli sadzimy więcej niż jeden egzemplarz, wówczas pamiętajmy o zachowaniu co najmniej 6 metrów odstępu pomiędzy roślinami. Rośliny powinny zacząć owocować 3-5 lat po posadzeniu. Sadzonki moreli kupimy w szkółkach roślin oraz centrach ogrodniczych. Możemy też amatorsko spróbować uprawy z pestki - choć jest ona czasochłonna i wymaga dużej cierpliwości, to daje ogromną satysfakcję. W takim przypadku najlepiej zacząć krótko po zjedzeniu owocu. Pamiętajmy o tym, by pestkę najpierw dokładnie wyczyścić z resztek miąższu. Następnie do wyboru mamy trzy opcje przygotowania pestki do sadzenia:
- Pierwsza polega na przechłodzeniu pestki w lodówce przez około dwa tygodnie i następnie jej posadzeniu w doniczce;
- Drugą opcją jest przetarcie twardej pestki gruboziarnistym papierem ściernym, aby ułatwić jej skiełkowanie. W obu tych przypadkach jednak musimy liczyć się z tym, że zanim z pestki wyrośnie siewka, może minąć nawet od kilku miesięcy do roku;
- Trzecią (najszybszą opcją) jest rozbicie pestki i wyjęcie z jej wnętrza delikatnego migdałowatego nasiona. Takie nasiono posadzone w ziemi skiełkuje znacznie szybciej, ponieważ nie musi przebijać się przez twardą pestkę.
Pestkę moreli sadzimy w zwykłej ziemi ogrodniczej kupionej w kwiaciarni wymieszanej z odrobiną piasku. Podłoże należy regularnie, ale umiarkowanie zwilżać. Powinno ono być cały czas lekko wilgotne, ale nigdy nie bardzo mokre. Doniczkę z sadzonką ustawiamy w jasnym miejscu, ale nie wystawiamy jej na bezpośrednie i silne działanie słońca.
Młode drzewka moreli - uprawa
4. Podlewanie i nawożenie tytułowej rośliny
Podlewania potrzebują tylko młode sadzonki i to w umiarkowanych ilościach. Podłoże pod drzewkiem nigdy nie powinno być bardzo mokre. Ponadto roślinę tą nie trzeba nawozić. Zadbajmy tylko przed jej sadzeniem o wzbogacenie podłoża w ogrodzie w magnez. Również dorosłych osobników nie podlewamy. Radzą sobie one doskonale same, pobierając wodę opadową oraz gruntową. Zbyt mokre podłoże jest dla tej rośliny bardzo niekorzystne. Może prowadzić do gnicia i pękania owoców. Tylko w przypadku długotrwałych upałów warto umarkowanie ją podlewać.
5. Przycinanie moreli
Przez pierwsze trzy lata uprawy roślinę tą przycinamy co roku na wiosnę jeszcze przed pojawieniem się kwiatów. Dzięki przycięciu długopędów o około 1/3 długości ładnie się rozgałęzi. Poza tym przeprowadzamy regularnie cięcie sanitarne, czyli usuwamy uszkodzone i/lub chore gałązki. Pamiętajmy, że wszelkie rany po cięciu należy posmarować pastą ogrodniczą, aby zabezpieczyć drzewko przed chorobami. Warto wskazać, że wyselekcjonowane odmiany tej rośliny cechuje duża odporność na choroby. Rosnące w dobrych warunkach i odpowiednio pielęgnowane bardzo rzadko chorują. Jeśli bardzo obawiamy się, że nagła choroba może zniszczyć plony owoców, to możemy co roku na wiosnę profilaktycznie wykonać oprysk preparatem grzybobójczym.
Choć morele rzadko chorują, to trzeba być świadomym, jakie choroby mogą zaatakować ten gatunek - najczęściej mamy do czynienia z dwoma problemami: zgorzelą bakteryjną oraz moniliozą.
- Ta pierwsza choroba atakuje najpierw kwiaty, a następnie krótkopędy skąd przenosi się na resztę drzewa. Jeśli pojawi się zgorzel, to trzeba jak najszybciej wyciąć i spalić porażone pędy, a następnie wykonać oprysk drzewa preparatem ochronnym.
- Z kolei w przypadku moniliozy porażane są owoce - pojawiają się na nich plamki i zaczynają gnić. Niestety, w przypadku moniliozy często nie udaje się uratować tegorocznego plonu, można jednak wdrożyć zwalczanie choroby odpowiednimi preparatami już jesienią, a następnie powtórzyć oprysk na wiosnę, co daje bardzo dobre rezultaty.
Komentarze