Świerk serbski - charakterystyka, odmiany, uprawa

Świerk serbski (Picea omornica)Jednym z najpiękniejszych świerków do uprawy ogrodowej jest świerk serbski. Ma on bardzo oryginalny pokrój i jest to gatunek niezwykle odporny. Nie straszne mu zanieczyszczenie powietrza i trudne warunki atmosferyczne. Można go więc bez obaw posadzić w ogrodzie nawet w dużym mieście czy regionie przemysłowym. Świerk serbski jest nie tylko wytrzymały, ale również ma niewielkie wymagania i jest łatwy w uprawie.

Ten gatunek świerku będzie się pięknie prezentować nie tylko w typowych ogrodach w stylu leśnym, ale również ze względu na swój oryginalny wygląd idealnie wpasuje się w ogrody minimalistyczne czy modernistyczne, a także romantyczne. Pamiętajmy jednak, że choć pokrój tego pięknego drzewa jest wąski, to podstawowy gatunek osiąga spore rozmiary, dlatego do mniejszych ogrodów warto wybrać jedną z niższych odmian. Poznaj najpiękniejsze odmiany świerka serbskiego.

Świerk serbski - charakterystyka

Świerk serbski (Picea omorica) jest gatunkiem z rodziny sosnowatych Pinaceae. Jest to gatunek endemiczny, który w naturze można spotkać tylko w jednym miejscu - na terenie Serbii oraz Czarnogóry w górach Tara nad rzeką Dariną do wysokości 1800 metrów. Naturalny obszar występowania świerku serbskiego to zaledwie 60 hektarów. Na terenie, na którym rosną drzewa, panują trudne surowe warunki atmosferyczne z dużymi opadami śniegu i średnią roczną temperaturą na poziomie zaledwie 4-6 stopni. Świerk serbski żyje nawet ponad 200 lat i osiąga maksymalnie do 30 metrów wysokości. Drzewa mają bardzo charakterystyczny pokrój - prosty pień i wąską cylindryczną lub stożkową koronę z symetrycznie rozmieszczonymi gałęziami, które zwieszają się w specyficzny sposób.

Igły świerku mają do 2 cm długości i 2 mm szerokości. Ich wierzchnia strona jest ciemnozielona, a spodnia srebrzysta. Igliwie jest gęsto osadzone na gałązkach. Do częściowej wymiany igieł dochodzi u świerka serbskiego raz na 12 lat.

Świerk jest drzewem jednopiennym, co oznacza, że na tym samym drzewie znajdują się kwiaty żeńskie i męskie. Drzewo zakwita po raz pierwszy w wieku 15 lat. Choć kwitnienie następuje w maju oraz czerwcu, to pąki kwiatowe zawiązują się na drzewach już na jesień poprzedniego roku. Zarówno szyszki żeńskie, jak i męskie znajdują się w górnej części korony. Te męskie są koloru żółtego, a żeńskie czerwonego. Świerk serbski jest rośliną samopylną.

Osadzone na krótkich szypułkach szyszki tego gatunku mają długość do 6 cm i szerokość do 3 cm. Są one bardzo dekoracyjne. Mają czerwono-brązowy kolor i składają się ze 100 falistych ząbkowanych łusek. Znajdują się w nich niewielkie skrzydlate nasiona.

Szyszki świerku serbskiego

Szyszki świerku serbskiego

Świerk serbski to gatunek bardzo wytrzymały, stąd jest on często wykorzystywany w nasadzeniach miejskich oraz ogrodowych. Drzewa można spotkać na cmentarzach, w parkach i w innych miejskich terenach zielonych. Ponadto świerk ten jest nie tylko w pełni mrozoodporny, ale również bardzo odporny na deformacje spowodowane zaleganiem na gałęziach grubej warstwy śniegu. Ponadto znosi on dobrze zanieczyszczenia powietrza.

Świerk serbski warto posadzić w ogrodzie ze względu na jego ciekawy bardzo charakterystyczny "płaczący" pokrój, który jest niezwykle rzadko spotykany u gatunków iglastych. Będzie się on pięknie prezentować zarówno jako soliter, jak i w szpalerze kilku drzew tego samego gatunku.

Odmiany świerka serbskiego

Gatunek ten dostępny jest w wielu ciekawych odmianach, które różnią się siłą wzrostu oraz ubarwieniem igieł. Wiele z nich jest karłowych, co sprawia, że świetnie nadają się do ogródków skalnych oraz do uprawy pojemnikowej. Z pewnością znajdziemy więc drzewko odpowiadające naszym gustom i potrzebom.

Karłowata odmiana świerku serbskiego

Karłowata odmiana świerku serbskiego

Godne polecenia odmiany świerka serbskiego to:

  • Aurea - piękna wysoka odmiana (do 20 m) z intensywnie złocisto-żółtymi młodymi przyrostami;
  • Cinderella - karłowa szeroko stożkowata odmian dorastająca zaledwie do 1 metra wysokości. Świetna do uprawy pojemnikowej na balkonach i tarasach oraz na niskie żywopłoty;
  • Gnom - karłowa, wolno rosnąca odmiana o zwartym krzewiastym pokroju i pięknych intensywnie zielonych z wierzchu i niebieskawych od spodu igłach;
  • Karel - karłowa odmiana o kształcie spłaszczonej kuli, która osiąga maksymalnie do 1 metra wysokości;
  • Pendula Kuck - wyjątkowo dekoracyjna odmiana o silnie zwisających pędach, dorastająca do 10 metrów wysokości;
  • Pimoko - karłowa forma o gęstym pokroju i kulistym kształcie;
  • Pimpf - również odmiana karłowa o bardzo powolnym wzroście i kulistym pokroju. Po 10 latach uprawy osiąga zaledwie 0,4 metra wysokości i tyle samo szerokości;
  • Tremonia - kolejna kulista karłowa odmiana o bardzo powolnym wzroście, która idealnie sprawdzi się na skalniakach, rabatach i w donicach;
  • Schneverdingen - niska odmiana o kulistym pokroju i ciekawym zielono-niebieskim zabarwieniu igieł;
  • Zuckerhut - odmiana niska o stożkowatym pokroju z wyraźnym przewodnikiem, dorastająca do 2 metrów wysokości.

Świerk serbski - uprawa i pielęgnacja

Świerki mają niewielkie wymagania glebowe oraz stanowiskowe, a ich uprawa jest bardzo łatwa. Poradzą sobie nawet w dosyć niekorzystnych warunkach, jednak, aby nasze drzewka czuły się w ogrodzie jak najlepiej, warto wiedzieć, jakie są optymalne warunki ich uprawy.

Stanowisko dla świerku serbskiego
Świerk serbski najlepiej czuje się w miejscu słonecznym, jednak może rosnąć zarówno na stanowisku nasłonecznionym, jak i półcienistym lub zacienionym. Ważne jest jedynie, aby było ono osłonięte od silnych wiatrów, ponieważ drzewo ze względu na swój bardzo wąski pokrój jest wyjątkowo narażone na przewrócenie przez wiatr.

Podłoże dla świerku serbskiego
Gatunek ten najlepiej rośnie w przepuszczalnej, lekkiej i umiarkowanie żyznej glebie o neutralnym odczynie. Lubi podłoża kamieniste, więc doskonale będzie się czuć w ogródku skalnym. Świerk serbski nie lubi ciężkich gleb z zastojami wodnymi.

Sadzenie świerku serbskiego
Świerk serbski sadzimy jesienią. Pamiętajmy, że jeśli ziemia jest dosyć zbita, to należy ją przed sadzeniem dobrze spulchnić, a na dno otworu na sadzonkę wyłożyć warstwę drenażu w postaci żwiru. Uważajmy także, aby podczas sadzenia nie uszkodzić korzeni młodego drzewka.

Pielęgnacja świerku serbskiego
Świerki nie wymagają niemal żadnych specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych. Konieczne jest jedynie podlanie drzewek po posadzeniu, a także podlewanie młodych egzemplarzy przez kilka lat latem w czasie upałów. Jeśli lato jest wyjątkowo gorące i suche, warto podlać też dorosłe drzewa. Do nawożenia świerków najlepiej nadają się nawozy naturalne na przykład w postaci kompostu, które stosujemy raz w roku.

Rozmnażanie świerku serbskiego
Świerki można rozmnażać na trzy sposoby:

  • przez sadzonki pędowe - sadzonki pobiera się z górnej części korony drzew starszych niż 5-letnie. Długość sadzonki powinna wynosić od 15 do 25 cm. Ukorzeniamy ją w temperaturze 25 stopni. Aby skrócić czas ukorzeniania, warto zastosować ukorzeniacz do sadzonek zdrewniałych;
  • z nasion - rozmnażanie świerków z nasion nie jest trudne, ale - niestety - jest długotrwałe i dosyć pracochłonne. Przez kilka pierwszych lat konieczne jest prowadzenie selekcji młodych drzewek, ponieważ przy rozmnażaniu z nasion cechy odmianowe zachowuje jedynie od 20 do 50% siewek;
  • metodą odkładów - wykorzystuje się ją w przypadku odmian o silnie zwisających pędach. Nie jest to jednak metoda łatwa, dlatego w uprawie amatorskiej jest wykorzystywana bardzo rzadko.

Świerk serbski może być jedynym gatunkiem iglastym w naszym ogrodzie lub stanowić część interesującej i bardzo dekoracyjnej kolekcji świerków. Jeśli dysponujemy ogrodem o małej lub średniej powierzchni, możemy posadzić kilka różnych odmian samego świerku serbskiego lub karłowe odmiany kilku różnych gatunków. Z kolei w dużym ogrodzie pięknie będą się prezentować dostojne i wysokie podstawowe formy takich gatunków, jak:

  • świerk serbski,
  • świerk kłujący,
  • świerk kłujący srebrny,
  • świerk biały.

Komentarze