Piwonie, nazywane także peoniami, to jedne z najpopularniejszych roślin wybieranych do ogrodu. Doskonale sprawdzają się w przestrzeniach wiejskich, rustykalnych czy nowoczesnych, obfitym kwitnieniem zwiastują zbliżające się lato. Jeśli odpowiednio o nie zadbamy, będziemy mogli podziwiać je co roku przez wiele lat, ponieważ są to rośliny zaliczane do długowiecznych.
Charakterystyka piwonii
Piwonie wywodzą się z Chin, gdzie symbolizują szczęście i dostatek. Nierzadko wchodziły nawet w skład posagu. Dziko występują w Azji Mniejszej, południowej Europie oraz Ameryce Północnej. Druga nazwa tych roślin - peonia - ma rodowód grecki. Pochodzi od mitycznego Paionasa, lekarza bogów na Olimpie, utożsamianego z Apollem. Z kolei od średniowiecza uznawano ją za symbol Matki Bożej. W Europie czas niezwykłej popularności piwonii trwał od 1840 roku do II wojny światowej. Choć minęło wiele lat, jej kwiaty nadal zdobią wiele ogrodów.
Piwonia najczęściej przyjmuje krzaczasty pokrój, a jej pędy porośnięte są zielonymi pierzastosiecznymi i klapowanymi liśćmi. Za dekoracyjność piwonii odpowiadają jej białe, czerwone lub różowe kwiaty. W zależności od odmiany mogą być pojedyncze, pełne lub półpełne. Czas jej kwitnienia jest uzależniony od pogody i może ulegać lekkim zmianom. Przyjmuje się, że porą ich rozwoju jest koniec maja oraz czerwiec. Najczęściej po raz pierwszy rozkwitają dopiero trzy lata po zasadzeniu.
Odmiany piwonii
Piwonie najprościej można podzielić na bylinowe oraz krzewiaste. Te pierwsze mają formę rośliny zielnej. Jej pędy zamierają każdej zimy, a wiosną pojawiają się nowe wyrastające z pąków utworzonych pod ziemią końcem lata zeszłego roku. Z kolei piwonie krzewiaste tworzą zdrewniałe gałązki, która przed zimą zrzucają liście. Przyglądając się piwoniom dokładniej, w ogrodach możemy wyróżnić:
- piwonię chińską - osiąga maksymalnie metr wysokości, a jej liście poprzecinane są czerwonymi nerwami. Doceniana jest ze względu na duże kwiaty, które, choć nie zdobią krzewu długo, należą do najbardziej dekoracyjnych;
- piwonię lekarską - osiąga około 80 cm wysokości. Jej liście mają intensywnie zielony kolor, a kwiaty rozwijają się pod koniec maja. Charakteryzuje się niewielkimi wymaganiami;
- piwonię drzewiastą - rośnie w formie krzewu osiągającego nawet 2 m wysokości. Jej kwiaty mogą przyjmować nie tylko różne kolory, ale także różne formy. Rozwijają się w maju oraz czerwcu. Krzewy tej odmiany najlepiej czują się sadzone po zachodniej stronie ogrodu, gdzie nie jest aż tak gorąco;
- piwonię koperkową - oryginalna odmiana wyróżniająca się mocno na tle innych kształtem liści, które przypominają koper. Osiąga około 40 cm wysokości, a jej czerwone kwiaty rozwijają się w drugiej połowie maja.
Uprawa piwonii
Aby nasza roślina ładnie się rozrosła i obficie kwitła, warto jej jednak zapewnić odpowiednie:
- stanowisko;
- podłoże;
- sadzenie.
Stanowiska i podłoże dla peonii
Piwonia preferuje stanowiska słoneczne, ale radzi sobie także w półcieniu, jeśli co najmniej przez połowę dnia docierają tam promienie słoneczne. Najlepiej czuje się na otwartej przestrzeni, ale nie wystawionej na podmuchy wiatru. Względem gleby piwonia nie ma bardzo wygórowanych oczekiwań. Ważne, by nie była podmokła, ponieważ może to skutkować gniciem korzeni. Dobrze rozwija się zarówno na podłożu kwaśnym, obojętnym, jak i lekko zasadowym. Do jej uprawy idealne są gleby żyzne, zawierające sporo próchnicy. Najważniejsze jest, by wybór miejsca dla piwonii był przemyślany, ponieważ są to rośliny bardzo nielubiące przesadzania.
Sadzenie peonii
Na początku należy odpowiednio przygotować podłoże, dobrze je przekopując. Następnie można wykonać dołki o głębokości 30-50 cm i wysokości odpowiadającej 1,5-2 wysokości szpadla. Glebę na dnie można użyźnić, mieszając z kompostem lub umieszczając na dnie przefermentowany obornik, który koniecznie trzeba przysypać cienką warstwa ziemi.
Najlepszym terminem na sadzenie piwonii jest przełom sierpnia i września, ale dobrze przyjmą się także sadzone późniejszą jesienią. Jeśli sadzimy więcej roślin w grupie, między krzewami powinniśmy zachować minimum 30 cm odległości a najlepiej około 50 cm. Piwonię przysypujemy tak, by pąki były przykryte warstwą ziemi o grubości 3-4 cm. Jest to bardzo ważne, ponieważ za płytkie lub za głębokie sadzenie spowoduje opóźnienie kwitnienia. Natomiast jeśli wybraliśmy odmianę krzewiastą, miejsce zaszczepienia rośliny powinno znaleźć się około 15 cm pod powierzchnią.
Przesadzanie piwonii jest odradzane, ponieważ może powodować kilkuletnią przerwę w kwitnieniu. Można się na nie zdecydować w ostateczności, jeśli chcemy ją rozmnożyć przez podział karpy lub gdy słabo rośnie i nie kwitnie mimo dobrej pielęgnacji. Należy ją wykopywać bardzo ostrożnie, ponieważ jej korzenie są kruche i łatwo ulegają uszkodzeniom.
Pielęgnacja piwonii
Piwonia należy do roślin długowiecznych, które raz posadzone mogą zdobić ogród przez długie lata. Nie znaczy to jednak, że stanie się tak bez odpowiedniej pielęgnacji. Wymagają wszystkich typowych zabiegów pielęgnacyjnych jak przycinanie, podlewanie i nawożenie. Trudność w ich pielęgnacji polega na tym, że trzeba znaleźć złoty środek w każdej z tych dziedzin.
Przycinanie peonii
W czasie sezonu na bieżąco usuwamy zwiędnięte kwiaty, a jesienią w przypadku piwonii o charakterze byliny usuwamy także żółknące liście oraz przycinamy pędy na wysokości 10 cm nad gruntem. Natomiast w pielęgnacji piwonii krzewiastych przycinanie nie jest konieczne, choć poleca się, by jesienią skrócić pędy do pierwszego pączka.
Podlewanie piwonii
Piwonia lubi, kiedy gleba utrzymuje średnią wilgotność. Nie może jednak być mokra. Dlatego należy je podlewać przede wszystkim w czasie suszy, uważając przy tym, by nie zmoczyć jej liści i kwiatów. Dla utrzymania wilgoci dobrze jest rozsypać wokół warstwę przekompostowanej kory.
Nawożenie peonii
Jeśli gleba, na której posadziliśmy piwonię, jest bogata w składniki odżywcze, nawożenie nie jest potrzebne. W przeciwnym przypadku wiosną można zastosować kompost lub nawóz do roślin kwitnących. Ważne jest, by zawierał dużo fosforu i potasu, a mało azotu, który zwiększa ryzyko choroby grzybowej. Tak samo możemy postąpić po kwitnięciu, ponieważ potas wesprze kształtowanie się pąków, które zakwitną w kolejnym roku. Ważne jest, by piwonia nie została przenawożona, ponieważ będzie bardziej podatna na choroby, a także może słabiej kwitnąć lub w ogóle nie rozwinąć kwiatów.
Zimowanie piwonii
Piwonie dobrze znoszą zimowe temperatury i zazwyczaj nie wymagają dodatkowego zabezpieczenia. Jedynie piwonie japońskie należy okryć późną jesienią. Inne odmiany w pierwszym roku po posadzeniu można obłożyć gałązkami z drzew iglastych.
Rozmnażanie piwonii
Piwonie bylinowe możemy rozmnażać przez nasiona lub przez podział bryły korzeniowej, natomiast krzewiaste poprzez sadzonki pobierane z pędów.
- Chcąc rozmnożyć piwonie poprzez podział karpy, należy je jesienią delikatnie wykopać, a po ostrożnym oczyszczeniu z nadmiaru ziemi, podzielić ostrym narzędziem. Każda sadzonka powinna mieć nie mniej niż 3-4 pąki. Nie warto dzielić bryły korzeniowej na zbyt wiele sadzonek, ponieważ mniejsze potrzebują znacznie więcej czasu na dostateczne rozwinięcie się, by ponownie zakwitnąć.
- Rozmnażanie z nasion jest metodą wymagającą dużej cierpliwości, ponieważ zanim uzyskana roślinka stanie się dorosłą byliną zdolną do rozwinięcia pierwszych kwiatów, może minąć od pięciu do dziesięciu lat. W dodatku nie ze wszystkich odmian będących mieszańcami można uzyskać nasiona.
- Jeśli chcemy rozmnożyć piwonię krzewiastą, pod koniec lipca pobieramy sadzonkę pędową, wybierając te lekko zdrewniałe. Każda z nich powinna mieć dwa węzły. Możemy je zanurzyć w ukorzeniaczu, a następnie należy je umieścić w lekki podłożu, na przykład glebie wymieszanej z piaskiem.
Zastosowanie peonii
Piwonie często sadzone są na rabatach, jednak trzeba pamiętać wówczas, że z czasem roślina będzie potrzebować coraz więcej miejsca. Warto jej zapewnić je już na początku. Ciekawym zabiegiem jest sadzenie piwonii na trawnikach. Sprawdzą się w tej roli zarówno odmiany bylinowe, jak i krzewiaste.
Komentarze